Vraag en antwoord
Beugel
- Waarom krijg ik een beugel?
Je krijgt een beugel als je tanden naar voren staan. Of als je tanden en kiezen niet goed op elkaar passen. De beugel zorgt er voor dat je tanden en kiezen rechter komen te staan. Zo kun je bijvoorbeeld beter kauwen. Ook je tanden poetsen gaat gemakkelijker. Daardoor blijven je tanden en kiezen gaaf en gezond. En een mond met rechte tanden ziet er natuurlijk mooi uit!
- Hoe lang moet ik een beugel?
Gemiddeld moet je twee tot drie jaar een beugel dragen. Dat is niet altijd dezelfde beugel! In je
hele beugelperiode heb je vaak verschillende beugels nodig. Als je tanden rechter gaan staan, krijg je soms een andere. Dat is precies de bedoeling!- Hoe vaak moet je komen voor je beugel?
Meestal moet je één keer per maand voor je beugel terugkomen. In het begin duren deze bezoeken ongeveer een half uur. Later worden ze steeds korter.
Je kunt niet altijd na schooltijd terecht. Misschien moet je daarvoor wel eens een uurtje van school missen.
- Kun je met een beugel alles eten?
Nee! Helaas kun je met een beugel niet alles eten. Alles wat plakkerig is kun je niet eten. Dropjes, toffees en andere plakkerige dingen. Dus ook geen kauwgom. De resten ervan gaan op je beugel vastzitten en die krijg je er heel lastig vanaf.
Wees ook voorzichtig met draadjesvlees en groenten met lange vezels, zoals bleekselderij. Groente is gezond, maar de lange vezels komen soms onder je beugel. Lastig!
Drink liever geen cola, frisdrank, vruchtensap of drinkyoghurt. In de dranken zitten suikers. Die
suikers veroorzaken tandplak. En door tandplak krijg je gaatjes. Met je beugel in je mond
kun je tandplak lastig wegpoetsen.- Hoe werkt een beugel?
Een beugel trekt of duwt je tanden en kiezen in de goede richting. Een beugel moet je regelmatig laten bijstellen. Dan blijft hij je tanden en kiezen de juiste kant op duwen.
- Naar wie ga je toe voor een beugel?
De gespecialiseerde tandarts, die scheve tanden en kiezen weer recht zet, is een orthodontist. De ortho dus. Sommige tandartsen kunnen ook zelf beugels maken.
Eerst kijkt de orthopeed hoe scheef je tanden en kiezen staan. Het kan zijn dat je nog te jong bent voor een beugel. Dan moet je kaak eerst nog verder groeien.
Als je aan een beugel toe bent, maakt hij (of zij) een afdruk van je boven- en ondertanden. Daarvoor moet je in een soort papje happen. Dat smaakt meestal naar pepermunt.
Ook maakt hij röntgenfoto’s en gewone foto’s van je tanden en kiezen. Daarop kan de ortho zien welke beugel voor jou de beste is. Bij het volgende bezoek vertelt hij dat aan jou en aan je ouders.
- Kun je met een beugel gewoon poetsen?
Je kunt gewoon je tanden poetsen. Het is zelfs belangrijk dat je extra veel aandacht geeft aan het poetsen van je tanden, kiezen én je beugel. Het is bij sommige beugels wel moeilijker om het goed te doen. In dat geval kun je een speciale tandenborstel gebruiken, of flosdraad. Daarover krijg je handige tips als je de beugel krijgt.
- Welke beugel en wanneer draag je die?
Er zijn verschillende soorten beugels.
Een slotjesbeugel bijvoorbeeld. Die zit aan je tanden vast. Ook zijn er beugels die je zelf in en uit kunt doen. Soms komt daar een buitenboordbeugel bij. Die zit met een band om je achterhoofd of je nek vast.
Misschien moet je de beugel dag en nacht dragen. Of je hoeft hem alleen maar ‘s nachts in.
Welke beugel krijg je precies? En wanneer moet je die in? Het ligt aan hoe scheef je tanden en kiezen staan. En wat er voor nodig is om ze op de goede plek te krijgen.
Implantaat
- Wat is een implantaat?
Een implantaat is een kunstwortel. Het vervangt een tandwortel. De tandwortel is het deel van een tand of kies dat in de kaak zit.
Een implantaat wordt in de kaak geschroefd. Het is gemaakt van een lichaamsvriendelijk materiaal zoals titanium. Op het implantaat kan daarna een kroon, een brug of een overkapping worden gemaakt.
- Wanneer krijg ik een implantaat?
Als er een tand of kies weg is, krijgt u daar een implantaat. Daarop wordt een kroon vastgezet.
Heeft u meer tanden of kiezen niet meer? Dan krijgt u twee of meer implantaten en komt daarop een brug. Dat is een rijtje met kunsttanden of kunstkiezen.
Zijn alle tanden en kiezen weg? Dan worden er twee of meer implantaten in uw kaken gezet. Daarop komt een overkapping. Die kan eruit, maar zit veel vaster dan een kunstgebit.
- Wanneer is een implantaat mogelijk?
Bij iedereen met volgroeid kaakbot (vanaf ongeveer achttien jaar) kan een implantaat worden geplaatst. Ook het tandvlees van de resterende tanden moet gezond zijn. Is dat niet zo? Dan moet dat eerst worden behandeld.
U moet goed kunnen zorgen voor het implantaat. Roken en veel alcohol zijn slecht voor implantaten.
De tandarts beoordeelt met röntgenfoto’s of u voldoende kaakbot heeft. Het kaakbot moet geschikt zijn om te implanteren. Soms moet nieuw kaakbot gemaakt worden als er te weinig bot is.
- Hoe wordt een implantaat geplaatst?
U krijgt een verdoving. Dan wordt het tandvlees losgemaakt. Het kaakbot wordt zichtbaar. Dan wordt een gaatje in het kaakbot geboord. Daarin wordt het implantaat geschroefd. Nu wordt het tandvlees gehecht. Heeft u meer dan één implantaat nodig? Die worden meestal tegelijk geplaatst.
- Wat gebeurt er na plaatsing van het implantaat?
Na plaatsen van de implantaten kan het tandvlees ter plaatse pijnlijk en gezwollen zijn. Daarvoor krijgt u een pijnstiller. Ook is het verstandig om één of twee weken anders te eten. De tandarts geeft daarvoor advies.
De eerste maanden na plaatsen bent u voorzichtig met de implantaten. Twee tot zes maanden na het inbrengen zitten de implantaten stevig in het bot vastgegroeid. Dan kan de kroon, de brug of de prothese vastgemaakt worden.
- Kan ik mijn implantaten verliezen?
Een implantaat is vastgegroeid in het bot. Maar als u voedselresten en plak niet weghaalt, gaat het tandvlees ontsteken. Daardoor verliest het implantaat houvast, gaat het los staan en gaat het pijn doen.
Het is erg belangrijk dat u de overgang van de kroon of brug naar het tandvlees goed schoonmaakt. Poets dit gebied heel precies met een zachte tandenborstel. Poets ook het deel van het implantaat dat boven het tandvlees uitsteekt. Gebruik tandenstokers, ragers en/of flosdraad. Doe dit twee keer per dag.
De tandarts vertelt u precies hoe en waarmee u poetst.
- Wat is een kunstgebit?
Een kunstgebit is een hulpstuk dat u uit uw mond kunt halen. Het vervangt uw eigen tanden en kiezen. Of een deel daarvan. Een kunstgebit wordt helemaal op uw maat gemaakt. Van materiaal dat heel echt lijkt. Meestal valt het niet op dat u een kunstgebit draagt.
- Wie maakt het implantaat en de kroon of brug?
Een implantaat krijgt u van een tandarts die hiervoor is opgeleid. Soms van een kaakchirurg in het ziekenhuis. Soms van iemand die speciaal is opgeleid hiervoor: een implantoloog of een tandarts-implantoloog.
De kroon of brug op de implantaten wordt door een tandarts vastgemaakt. Het tandtechnisch laboratorium maakt de kronen en bruggen voor u op maat.
Soms gaat u naar iemand die opgeleid is om kunstgebitten te maken, een tandprotheticus.
- Ik rook. Kan ik een implantaat krijgen?
Voor een implantaat is gezond tandvlees en kaakbot nodig. Roken is slecht voor uw gezondheid. Ook als het om uw gebit gaat. De doorbloeding in uw mond wordt er slechter door. En de teer en nicotine gaat tussen uw tanden en het tandvlees zitten. Dit zorgt voor bacteriën en ontstekingen.
Rookt u? Stop daar op tijd mee als u een implantaat wil. Vraag advies aan uw tandarts of huisarts. Stoppen met roken gaat het best met hulp.
- Hoe lang duurt de behandeling voor een implantaat?
Bij een onderkaak duurt de behandeling ongeveer 3 maanden. Bij de bovenkaak 8 maanden. Dit hangt af van de genezing van het kaakbot.
- Hoe gaat de implantaat behandeling?
De behandeling bestaat uit een aantal stappen.
1. Eerste afspraak
De tandarts maakt een röntgenfoto van de onderkaak en de bovenkaak. Daarna krijgt u een mondonderzoek. Natuurlijk vraagt tandarts naar uw klachten en wensen. Het is belangrijk dat u alles vertelt over uw gezondheid. Dan kan de tandarts u de juiste oplossing geven. Hierna maakt de tandarts een plan. Daarin staat waar de implantaten komen en of er nog extra dingen nodig zijn. Ook krijgt u een begroting. Als u akkoord gaat met de kosten wordt de behandeling ingepland.
2. Plaatsen van implantaten
Bij de volgende afspraak krijgt u een plaatselijke verdoving. Daarna maakt de tandarts een klein sneetje in het tandvlees. Nu is het kaakbot vrij. Hierin boort de tandarts een klein gaatje. Dat is zo groot als het implantaat. Een implantaat is ongeveer 3 millimeter tot 5 millimeter dik en 7 tot 17 millimeter lang. Nu wordt het implantaat in het bot vastgezet. En er komt een tijdelijk kapje overheen.
Na de behandeling mag u zich niet zwaar inspannen. Dus niet sporten of zwaar tillen. Ook moet u uw tanden goed poetsen en uw mond verzorgen.
Na een week worden de hechtingen verwijderd. Soms worden er hechtingen gebruikt die vanzelf oplossen.
3. Genezen
Het implantaat moet goed vast groeien in het kaakbot. Dit duurt 6 weken tot 6 maanden. Hoe lang het duurt, hangt af van een aantal zaken. Zoals: hoe geneest u? Welk implantaat is er gebruikt? En waar in de kaak zit het implantaat?
In de onderkaak groeit een implantaat sneller vast. Dat komt doordat het bot in de onderkaak harder en dichter is. Het bot in de bovenkaak is minder hard en losser. Daardoor is er meer tijd nodig voor het vastgroeien.
Vaak plaatst de tandarts tijdens de genezing een vervanging. Bijvoorbeeld uw kunstgebit, dat aangepast wordt. Of een tijdelijke kroon of brug. Dan heeft u wel tanden tijdens het genezen.
4. Maken van de nieuwe tanden
Een tandtechnisch laboratorium maakt uw nieuwe tanden. Dat is een speciale werkplaats. U moet er een paar keer naartoe. Voor de maat en de kleur. Dat hoort u van uw tandarts. Soms doet de tandarts het zelf.
5. Plaatsen van de nieuwe tanden
Zijn de implantaten goed vastgegroeid? Zijn de nieuwe tanden klaar? Dan worden ze geplaatst. De tijdelijke kap wordt weggehaald. Dan maakt de tandarts de nieuwe tanden vast op het implantaat. U kunt weer lachen!
6. Nazorg
Als de behandeling bijna helemaal klaar is, krijgt u advies over de verzorging. Een implantaat heeft goede mondzorg nodig om lang mee te gaan. U moet uw tanden en kiezen erg goed verzorgen.
Kinderen
- Wat is een tandplakverklikker?
Tandplak is vaak lichtgeel van kleur en daarom niet goed zichtbaar. Tandplakverklikker is een rode kleurstof in tabletvorm die tandplak zichtbaar maakt. Zo leert u steeds beter poetsen. Kinderen vinden het vaak heel leuk om zelf te controleren of ze wel overal geweest zijn.
Kauw na het tandenpoetsen op de tablet en verspreid de kleurstof met de tong over de tanden en kiezen. Daarna spoelt u de overtollige kleurstof weg met een klein slokje water. De rode plekken op de tanden geven aan waar nog tandplak zit. Daar moet beter gepoetst worden. Na enige tijd verdwijnt de kleurstof vanzelf.
- Hoe gaat sealen?
Sealen is een laklaagje over kiezen en tanden. Het sluit de groeven af, zodat er minder kans is op tandbederf. Sealen gebeurt in een aantal stappen:
- Reinigen: eerst maakt de tandarts of de mondhygiënist de kies goed schoon met een ronddraaiend borsteltje of een instrument.
- Droog houden: om te sealen moeten de tanden en kiezen droog zijn. Anders plakt het niet goed. Daarom houdt de tandarts of mondhygiënist de kies met wattenrolletjes en een speekselzuiger droog. Soms spant de tandarts of mondhygiënist een heel dun rubber lapje om de hele kies of om meerdere kiezen. Dit wordt ook wel een rubberdam genoemd. Een klemmetje houdt het lapje op zijn plaats. Het klemmetje drukt soms iets op het tandvlees, maar dat went meestal snel. Daarna spuit hij de kies met een luchtspuit droog.
- Etsen: om het laagje goed te laten hechten, ruwt de tandarts of mondhygiënist de groefjes en putjes in het glazuur op met een zure vloeistof of gel. Dat heet etsen.
- Spoelen: de zure vloeistof of gel wordt weggespoeld met water. Dat gebeurt met een lucht-/waterspuit. Het water wordt opgezogen met een speekselzuiger (een soort klein stofzuigertje, maar dan voor spuug).
- Sealen: nu kan de tandarts of mondhygiënist het laagje seal op de kies aanbrengen.
- Uitharden: nu moet het materiaal uitharden. Dat kan vanzelf gaan of met een lamp die blauw licht geeft. Als de tandarts of mondhygiënist een lamp gebruikt, beschermt hij soms de ogen met een oranje schermpje.
- Test: Tenslotte controleert de tandarts of mondhygiënist of het laagje goed vast zit.
- Wanneer begint een kind met poetsen?
Poets de tanden één keer per dag met fluoride-peutertandpasta als de eerste tandjes zijn doorgebroken. Poets de tanden van kinderen van twee tot en met vier jaar twee keer per dag met deze tandpasta.
Ga vanaf het vijfde jaar gewone fluoridetandpasta voor volwassenen gebruiken.
Poets bij kinderen tot tien jaar ten minste eenmaal per dag na. Oudere kinderen kunnen meestal zelfstandig poetsen.
- Waarom is zoet én zuur slecht voor het gebit?
Alle kinderen zijn er gek op: snoep en limonade. Alle ouders weten wel dat je van snoepen gaatjes krijgt. Er zit namelijk veel suiker in.
Maar weet u dat in veel zoete dingen ook zuur is verwerkt? Je proeft ze niet, want de zoete smaak overheerst. Die zuren in voeding en dranken veroorzaken wel een ander probleem voor het kindergebit. De zuren werken in op het tandglazuur. Het tandglazuur van de nieuwe blijvende tanden van uw kind is nog niet volledig uitgehard. Daarom is het kindergebit extra kwetsbaar voor zuren.
Ook in fruit zit suiker en zuur. Fruit is gezond, maar voor de tanden kunt u het maar beter allemaal tegelijk geven.
- Hoe bereid ik mijn kind voor op de tandarts?
Vertel uw kind op een begrijpelijke manier over de tandarts. Kies het niveau dat bij de leeftijd van uw kind past. Biedt vooral een gevoel van veiligheid. Vertel dat hij of zij mee mag naar de tandarts. Leg uit wat daar allemaal te zien is, zoals een mooie stoel, een grote lamp, en een meneer of mevrouw in een witte jas.
Zeg er ook bij dat uw kind misschien even op die stoel mag zitten. Vertel dat de tandarts deze of de volgende keer ook even in zijn of haar mond wil kijken, net zoals bij u zelf. De tandarts gaat dan de tandjes tellen. Prikkel de nieuwsgierigheid. Tandartsbezoek is normaal en hoort erbij.
Begin niet over behandelingen, bij een kind jonger dan vier jaar. Die zijn meestal nog niet nodig.
Vertel uw tandarts bij het bezoek wat uw kind al weet, bijvoorbeeld over tandenpoetsen.
- Hoe breng ik mijn spanning niet over op mijn kind?
Vindt u de tandarts zelf spannend? Kinderen zijn gevoelig voor negatieve signalen. Zeker voor die van hun ouders. Het is daarom belangrijk dat u ontspannen bent als u naar de tandarts gaat. Neem uw kindje alleen mee naar een controle. Laat uw kind liever thuis als u zelf moet worden behandeld. Dat is voor u en uw kind rustiger. U kunt uw kind ook met een andere volwassene naar de tandarts laten gaan. U kunt dit ook eerst overleggen met uw tandarts.
- Een gaatje, wat nu?
Het gebit van een kind heet het melkgebit. Het probleem dat het meest voorkomt is gaatjes, ook wel cariës genoemd.
Meestal beginnen die in de kiezen. Gaatjes die groter worden, doen pijn of gaan ontsteken. Daardoor brokkelen melktanden of -kiezen af. En er ontstaat ook al schade aan het echte gebit. Ook als je dat nog niet kunt zien!
De tandarts voorkomt dat een gaatje groter wordt. Door te boren haalt de tandarts de cariës weg. Het gaatje wordt gevuld.
Soms is het gaatje nog klein. Dan hoeft er niet geboord en gevuld te worden. Maar wel heel goed gepoetst! Anders wordt het toch erger. Als de tand met een gaatje snel gaat uitvallen, doet de tandarts meestal ook niets.
De tandarts of assistente geeft advies over voeding en poetsen. Dat helpt om geen gaatjes te krijgen!
- Mijn kind heeft een zwak gebit, wat nu?
Voor een gezond gebit is het belangrijk om heel precies de tanden te poetsen. En om weinig suiker te eten en drinken. Als vader of moeder helpt u uw kind bij het poetsen. Ook bij grote kinderen nog heel belangrijk!
U krijgt advies van de tandarts over het poetsen en over het gebruik van suiker.
- Wordt het gebit van mijn kind geseald?
Een seal is een beschermingslaagje. Blijvende kiezen die net zijn doorgekomen hebben soms diepe groeven en putjes. Het glazuur moet dan nog uitharden. Hierdoor zijn ze moeilijker schoon te maken. Dan kunnen er gemakkelijk gaatjes in komen. De kiezen worden geseald als de tandarts denkt dat er gaatjes in de groefjes van de tanden en kiezen komen. Het sealen sluit deze groeven en putjes dan af, beschermt tegen bacteriën en helpt gaatjes voorkomen.
- Hoe voorkom ik dat glazuur verdwijnt?
Het langzaam verdwijnen van tandglazuur heet: tanderosie. Er ontstaan dan makkelijk gaatjes. Om het tandglazuur goed te houden, kunt u dit doen:
- Probeer niet te veel zure dingen te eten en drinken. Dus ook geen vruchtensap en frisdrank. Let op: in light-frisdranken zit ook zuur. Alleen minder suiker, maar het is nog steeds niet goed voor het gebit.
- Het is het meest verstandig om water of thee zonder suiker te drinken.
- Slik zure dingen zo snel mogelijk door. Dus spoel het drankje niet door de mond.
- Zo min mogelijk zure snoepjes!
- Zuig niet op snoepjes. Hoe langer de zuren in de mond blijven, hoe groter de kans op tanderosie.
- Niet meer dan 7 eet- en drinkmomenten per dag. Dat zijn 3 maaltijden en 4 tussendoortjes.
- Poets minimaal 2 keer per dag de tanden, poets ze met een zachte borstel en flos of stoker minimaal 1 keer per dag tussen de tanden.
- Eet of drink niet vlak voor het tandenpoetsen. Eten en drinken maakt het glazuur namelijk zacht. Door direct na het eten en drinken te poetsen, kan het glazuur van de tanden gepoetst worden. Wacht daarom minimaal een half uur. Wacht na het drinken van zure dranken minstens een uur. Kan het niet anders, spoel dan eerst de mond met water en poets dan de tanden.
- Kauw op suikervrije kauwgom na het eten, speeksel vermindert het zuur en maakt alvast een beetje schoon.
- Hoe lang doe je met sealen?
Sealen is een soort lak die de groeven in de tand of kies afdicht. De seal die diep in de groeven zit, gaat enkele jaren mee. Bij de controle bekijkt de tandarts of de assistent of er nog voldoende aanwezig is. Als er wat materiaal is verdwenen, kan dit worden aangevuld.
- Mag mijn kind elektrisch poetsen?
Ja, als kinderen zelf een tandenborstel kunnen vasthouden, kunnen ze ook elektrisch poetsen. Er zijn speciale elektrische tandenborstels en opzetborstels voor kinderen. Die zijn kleiner en daarom geschikt voor de kindermond.
Poetsen met een elektrische tandenborstel is juist leuk voor kinderen. Het kan helpen om het gebit goed te willen verzorgen. Ook voor u is de elektrische tandenborstel een handig hulpmiddel. Met de elektrische tandenborstel kunt u makkelijk en goed napoetsen.
Begeleid uw kind bij het tandenpoetsen totdat het tien jaar oud is. Met welke borstel uw kind ook poetst.
- Hoe houd ik het glazuur van kindertanden goed?
Het is belangrijk om het glazuur van de tanden en kiezen zo sterk mogelijk te houden. Dan hebben gaatjes en ontstekingen minder kans.
Eten en drinken
• Gebruik zo weinig mogelijk zure en zoete dranken en voedsel. Geef water of thee zonder suiker. Geen thee met smaakjes of melk, want daar zit suiker in.
• Geef geen vruchtensappen en frisdranken of doe er flink wat water bij. Geef geen drinkflesje met sap mee naar bed.
• Zorg voor zeven eet- en drinkmomenten per dag: drie maaltijden en vier keer iets tussendoor.
• Geef uw kind maar een- of tweemaal per dag fruit.
• Leer uw kind zure en zoete dingen zo kort mogelijk in de mond te houden (drank niet rondspoelen in de mond en niet op snoep of andere dingen zuigen).
• Geef uw kind één uur voor het tandenpoetsen geen zure of zoete producten. Het oppervlak van tanden en kiezen wordt er zachter door. Als uw kind direct na het eten of drinken de tanden poetst, is dat slecht voor de glazuurlaag.- Hoe vaak moet mijn kind naar de tandarts?
Twee keer per jaar is meestal voldoende. De tandarts controleert het gebit. Hij behandelt uw kind alleen als dat nodig is. De tandarts of de assistent geeft ook advies over goed eten, drinken en poetsen.
Als u twee keer per jaar komt, kunnen kleine problemen goed en snel opgelost worden. Dan houdt uw kind een mooi gebit! En voor kinderen is de zorg van de tandarts altijd vergoed door uw verzekering.
- Wanneer moet mijn kindje naar de tandarts?
Vanaf twee jaar neemt u uw kindje mee als u zelf op controle komt. Dan went uw kindje al een beetje. Uw kindje mag in de stoel zitten als het dat wil. Of vertellen over hoe het de tandjes poetst. De tandarts telt misschien al de tandjes. Meer gebeurt er die eerste keer niet. U krijgt wel advies over eten, drinken en poetsen.
- Wat is de rol van de tandarts bij een kindergebit?
De dagelijkse zorg voor het kindergebit ligt vooral bij u als ouder of opvoeder. En bij uw kind, steeds een beetje meer. De tandarts doet de controle, twee keer per jaar. En de tandarts geeft advies aan u en aan uw kind.
- Wel of geen behandeling met fluoride voor mijn kind?
Fluoride is een stofje dat helpt tegen tandplak en gaatjes. Het zit in kindertandpasta. Dat staat op de verpakking. De beste is om 2x per dag te poetsen met die tandpasta.
Eigenlijk veel fijner dan een behandeling met fluoride. Maar soms is het toch nodig. Dat hoort u van de tandarts.
- Mijn kind krijgt een vulling, wat nu?
Bereid uw kind goed voor als de tandarts een gaatje moet vullen. Leg op een rustig moment uit dat één of meer tanden of kiezen ziek zijn. Vertel dat de tandarts de zieke tand of kies beter maakt. Laat de tandarts daarna zelf aan uw kind vertellen wat er gaat gebeuren.
Heeft uw kind vragen over de behandeling? Spreek dan af om die samen aan de tandarts
te stellen.
Kroon
- Hoe wordt een kroon geplaatst?
Het tandtechnisch laboratorium, een speciale werkplaats, maakt de kroon of de brug. Hiervoor is ongeveer één tot twee weken tijd nodig. De tandarts zorgt voor de voorbereiding en voor het plaatsen. Daarvoor moet u twee of drie keer naar de tandarts. De behandeling gaat in de volgende stappen:
- Afslijpen van de tand of kies
Eerst moet er genoeg ruimte zijn om de kroon te maken. De tandarts slijpt een stuk van de tand of kies af. Tijdens de behandeling verdooft de tandarts u als dat nodig is. - Afdruk maken
De tandarts maakt een afdruk van uw kaak. U krijgt een grote lepel met een rubberachtig materiaal in uw mond. Zo ontstaat een afdruk. Hierin gieten ze in de werkplaats gips. Daarna wordt de kroon op dit gipsmodel gemaakt. De laatste tijd werken ze vaker met de computer. Dan wordt de afdruk gescand. - Hoe bijt u?
De tandarts kijkt hoe de tanden en kiezen op elkaar passen. Dit is nodig voor de goede hoogte en vorm van de kroon. Daarvoor is een afdruk van de andere kaak nodig. Hiervoor gebruikt de tandarts een plaatje van was of een ander materiaal. - Kleur bepalen
Meestal krijgt de kroon een tandkleurige laag van porselein. Samen met uw tandarts zoekt u een geschikte kleur uit. Soms wordt de kroon nog bij u gepast. - Noodkroon
De tandarts maakt een tijdelijke kroon. Bij de laatste afspraak past uw tandarts de kroon of brug in uw mond en zet hem vast. Aan de binnenzijde van de kroon of brug brengt hij een soort lijm aan. Daarna schuift hij de kroon of brug op zijn plaats en drukt de kroon stevig aan.
- Waar wordt een brug van gemaakt?
Een brug kan van metaal en van porselein worden gemaakt.
Soms wordt metaal met porselein gebruikt. De basis is dan metaal, vaak goud. Hierover komt dan een laagje tandkleurig porselein. Dit wordt gebruikt voor een brug die sterk moet zijn omdat er veel mee gekauwd wordt.
Bruggen zijn meestal van porselein. Dat is helemaal tandkleurig en ook lichtdoorlatend. Dat ziet er heel echt uit.
Soms worden bruggen alleen van metaal gemaakt. Dit is heel sterk en slijtvast. Vanwege de kleur plaatst de tandarts ze alleen achter in de mond.
De tandarts geeft advies over wat de beste oplossing is voor u.
- Wat doe ik na het maken van de kroon of brug?
Na het plaatsen van de kroon of brug kan een tand of kies tijdelijk wat gevoelig zijn. U kunt wel gewoon eten en drinken. U moet meteen goed poetsen! Zorg ervoor dat u de kroon of brug de eerste 24 uur
niet maximaal belast. Dus kauw niet op harde noten of broodkorsten en bijt geen stuk appel af.- Wat kan er in plaats van een kroon?
Heeft u een tand of kies waar een groot stuk van mist? Zonder een kroon kan de tand of kies verloren gaan. Er is geen andere oplossing voor een kroon.
Mist u meerdere kiezen of tanden? In plaats van een brug kunt u kiezen voor een implantaat (kunstwortel) of een prothese (kunstgebit) of een gedeeltelijke prothese (gedeeltelijk kunstgebit).
- Hoe verzorg ik mijn kroon of brug?
Poets goed met een zachte tandenborstel! Dat kan ook een elektrische tandenborstel zijn. Geef vooral aandacht aan de ruimte waar de kroon of brug op het tandvlees aansluit. Daar gaan vaak etensresten tussen zitten. Die moeten weg, anders komen er bacterieën bij. Die zorgen voor gaatjes en ontstekingen.
Verzorg na het poetsen de ruimte tussen de tanden goed met een tandenstoker, een tandenrager of met flosdraad. U krijgt daarover advies van uw tandarts.
- Wat is een kroon?
Een is een kapje om een beschadigde tand te bedekken. Het wordt gemaakt van metaal of porselein. Dit kapje wordt op de tand of kies geplakt.
Het is erg belangrijk dat de kroon goed wordt verzorgd. Het tandvlees dat om de kroon heen zit, moet goed schoongemaakt worden. Gebruik een zachte tandenborstel en tandenstokers of flosdraad.
- Welke soort brug krijg ik?
Een brug is gebouwd op pijlers. Dat zijn de steunen, net als bij een verkeersbrug.
Bij een gewone brug zitten de pijlers aan beide kanten van de open ruimte.
Bij een vrij-eindigende brug zitten de pijlers aan één kant van de ontbrekende tand of kies. Deze brug wordt ook wel een cantilever brug genoemd. Cantilever bruggen gaan, zeker in het gebied van de kiezen, minder lang mee dan normale bruggen. Dan kan ook aan een implantaat worden gedacht.
Een etsbrug is meestal mogelijk wanneer de tanden of kiezen aan de kanten van de open ruimte gaaf zijn. Er hoeft nauwelijks iets van de gave tanden te worden afgeslepen. Een etsbrug zit minder vast zit dan een normale brug. Hij wordt vaak gebruikt om één of twee voortanden te vervangen. De brug wordt door metalen plaatjes met een speciale lijm onzichtbaar aan de binnenkant van de tanden geplakt.
- Wanneer moet ik een kroon of brug?
Een kroon is nodig als de tand of kies niet meer gevuld kan worden. Dit kan bijvoorbeeld zijn als er veel tandbederf (cariës) is. Soms is het zo dat een tand of kies met veel vulling gaat breken. Soms is de tand of kies erg beschadigd, bijvoorbeeld na een val. Ook na een wortelkanaalbehandeling kan een kroon nodig zijn om de tand of kies te behouden.
Een brug kan nodig zijn om beter te kunnen kauwen. Ook kan een brug gemaakt worden als tanden of kiezen teveel ruimte hebben om te groeien. Dan kunnen ze scheef gaan staan. Een brug lost dat op. En soms is het gewoon de mooiste oplossing.
- Hoe lang doe ik met een kroon of brug?
Met een kroon of brug kunt u jarenlang vooruit. U moet uw kroon of brug wel heel goed verzorgen. Poetsen blijft heel belangrijk, want ook een tand of kies met een kroon of brug kan gaatjes krijgen of ontsteken. Of het tandvlees rondom de kroon.
- Wordt een kroon of brug vergoed?
U krijgt altijd eerst een begroting en een inschatting van de kosten. Kronen en bruggen zitten niet in het basispakket van de zorgverzekering. In een aanvullende verzekering vaak wel. Dan moet u altijd wel eerst het eigen risico betalen.
Vraag advies aan de tandarts. De tandarts kan kijken wat uw budget is en hoe hoog uw bijdrage is.
U kunt natuurlijk ook advies vragen aan uw zorgverzekeraar.
- Wat is het verschil tussen een kroon en een brug?
Een kroon is een bedekking van een beschadigde tand. Er is niet genoeg houvast meer voor een vulling.
Een brug is een rijtje van twee of meer kronen. Zo kan de ruimte van een missende tand opgevuld worden.
Een kroon of een brug kan op de rest van de tand of de kies worden geplakt. Ook kan er een kroon of brug op een implantaat worden gemaakt. Een implantaat is een kunstwortel. Dat is een oplossing voor als er kies of tand helemaal weg is.
- Wat is een brug?
Een brug is een rijtje kronen van twee of meer. Er wordt een brug geplaatst als er meerdere tanden of kiezen weg zijn. Dan kunt u beter kauwen. Ook wordt de stand van het gebit beter. Het tandvlees rondom een brug moet goed schoongemaakt worden. Gebruik daarvoor een zachte tandenborstel en tandenstokers of flosdraad.
Mondhygiene
- Hoe voorkom ik een wortelkanaalbehandeling?
Kom elk half jaar op controle. Tijdens deze controle kunnen we gaatjes in een vroeg stadium ontdekken en behandelen. Hiermee wordt de kans op een wortelkanaalbehandeling verkleind.
Voorkomen is nog altijd beter dan genezen. Daarom is ons advies: regelmatige controle, twee keer per dag goed poetsen, een keer per dag de tussenruimtes schoonmaken!
- Waarom is fluoride belangrijk?
Fluoride beschermt de tanden en helpt tegen tandbederf. Met fluoride kan het glazuur beter tegen zuur. Het zuur kan minder goed inwerken op het glazuur. Er ontstaat dus minder snel een gaatje.
Fluoride zit in tandpasta, omdat we er anders te weinig van in de mond krijgen. Fluoride kan beter niet ingeslikt worden. Spuug de tandpasta dus uit.
Fluoride helpt niet, als u teveel zoet en zuur eet. Dus het belangrijk om zo min mogelijk zoet en zuur te eten en te drinken.
- Is elektrisch poetsen beter?
Een elektrische tandenborstel doet een groot deel van het werk! Hij maakt de juiste poetsbeweging voor u. Het enige wat u hoeft te doen, is de kop van de borstel goed tegen uw tanden, kiezen en tandvlees te houden. Na een paar seconden een beetje opschuiven totdat de zoemer gaat. De zoemer is een soort wekkertje, dat aangeeft wanneer de poetstijd voorbij is.
De borstelkop is klein. Daardoor komt u makkelijker op de moeilijk bereikbare plaatsen in uw mond.
Met een elektrische borstel haalt u meer tandplak weg op en tussen uw tanden en kiezen en langs de rand van het tandvlees.
Elektrisch poetsen gaat gemakkelijk en is minder vermoeiend. Hierdoor neemt u waarschijnlijk meer tijd om te poetsen. Timers helpen daarbij. Ze geven na twee minuten een signaal. Met een elektrische tandenborstel poetst u meestal langer. Zo wordt uw gebit schoner.
U went vanzelf aan het trillen van de borstel. Een elektrische tandenborstel is wel duurder dan een gewone borstel. U doet wel lang met het apparaat. De borsteltjes moet u ook elke drie maanden vervangen, net als een gewone tandenborstel.
- Hoe poets ik met een elektrische borstel?
Poetst u voor het eerst elektrisch? Of twijfelt u of u het goed doet? Vraag het de tandarts, die legt het u graag uit! Neem uw borstel mee naar de afspraak.
Er zijn twee soorten elektrische borstels:
- ronddraaiende borstel: zet de borstel een beetje schuin op de tand, net over de tandvleesrand. Druk zachtjes. Als de borstel de tand taakt, maakt hij al schoon. Houd de borstel een paar seconden stil op de tand of kies. Dan komt hij ook tussen de tanden. Beweeg de borstel naar de volgende tand en doe daar hetzelfde. Ga zo alle tanden en kiezen langs. Aan de voorkant, de achterkant van elke tand of kies. En bij alle kiezen en tanden van uw bovengebit en uw ondergebit.
- sonische borstel: kijk in de gebruiksaanwijzing of vraag advies aan uw tandarts
- Kan iedereen elektrisch poetsen?
Elektrisch poetsen is geschikt voor iedereen. Veel mensen hebben moeite om hun gebit goed te poetsen. Ze slaan het schoonmaken tussen de tanden en kiezen vaak over. Dan kan een ronddraaiende elektrische borstel beter werken.
De elektrische borstel kan ook een goed hulpmiddel zijn voor mensen met bijvoorbeeld reuma, mensen die veel trillen of niet geplande bewegingen maken, of mensen die snel misselijk worden van een tandenborstel in de mond.
Voor kinderen zijn er speciale, kleinere borstels. Kinderen vinden het vaak leuker om elektrisch te poetsen en houden het vaak ook beter vol. Dat komt door de zoemer die aangeeft dat de poetstijd voorbij is.
Poetst u het gebit van bijvoorbeeld uw kind, bewoner of patiënt? Ook dan kan een elektrische borstel handiger zijn.
- Welke tandpasta moet ik gebruiken?
Poets uw tanden met een tandpasta met fluoride. Dat beschermt tegen gaatjes. Het maakt niet uit of u met een gewone tandenborstel poetst of met een elektrische. Alle tandpasta met fluoride is goed.
Zorg er wel voor dat u een tandpasta kiest die niet schuurt. Ander beschadigt het galzuur toch en dat wilt u juist niet.
Voor kinderen is er tandpasta met fluoride speciaal voor kinderen.
- Waardoor bloedt het tandvlees?
Bloedend tandvlees komt vaak door een ontsteking van het tandvlees. Maar ook tijdens de zwangerschap
kan het tandvlees gaan bloeden. Dat komt door de zwangerschapshormonen. Daardoor bloedt het tandvlees sneller en is het gevoeliger voor ontstekingen. Verzorg uw tandvlees extra zorgvuldig tijdens de zwangerschap. Een ontsteking in de mondholte is niet goed voor uw baby. Het kindje kan er vroeger door geboren worden.
Tandvlees dat snel bloedt, kan ook komen door een vitaminetekort. Het gaat daarbij vooral om de vitaminen B, C en D. Ook vitamine K-tekort kan een rol spelen: deze vitamine heeft invloed op de bloedstolling. Heeft u een poosje ongezond gegeten? Zorg voor een evenwichtiger voedingspatroon om uw vitaminegehalte aan te vullen of gebruik een vitaminepil. Houdt u klachten? Ga naar de tandarts om te zien of het echt geen ontsteking is.- Wat is tandplak en waarom is het slecht?
Tandplak is een plakkerig, kleurloos laagje dat automatisch op het tandoppervlak en tussen de groeven van de kiezen gevormd wordt. Het geeft een vreemd, ruw gevoel aan de tanden.
Als het gebit niet goed schoongemaakt wordt, kan tandplak grotere problemen veroorzaken. De zuren uit de tandplak kunnen zich op den duur namelijk door het tandglazuur heen eten. Dat maakt gaatjes. Maar het kan nog erger: als er niks gedaan wordt, gaat de tand rotten. Regelmatig naar de tandarts gaan dus!
Ook is het mogelijk dat tandplak het tandvlees gaat irriteren. Daar komen zwellingen,
bloedingen en infecties van. Als tandplak niet weggepoetst wordt, wordt het tandsteen. Dat moet er door de tandarts af worden geschraapt of gepolijst.- Wat is een tandplakverklikker?
Tandplak is vaak lichtgeel van kleur en daarom niet goed zichtbaar. Tandplakverklikker is een rode kleurstof in tabletvorm die tandplak zichtbaar maakt. Zo leert u steeds beter poetsen. Kinderen vinden het vaak heel leuk om zelf te controleren of ze wel overal geweest zijn.
Kauw na het tandenpoetsen op de tablet en verspreid de kleurstof met de tong over de tanden en kiezen. Daarna spoelt u de overtollige kleurstof weg met een klein slokje water. De rode plekken op de tanden geven aan waar nog tandplak zit. Daar moet beter gepoetst worden. Na enige tijd verdwijnt de kleurstof vanzelf.
- Hoe voorkom ik dat glazuur verdwijnt?
Het langzaam verdwijnen van tandglazuur heet: tanderosie. Er ontstaan dan makkelijk gaatjes. Om het tandglazuur goed te houden, kunt u dit doen:
- Probeer niet te veel zure dingen te eten en drinken. Dus ook geen vruchtensap en frisdrank. Let op: in light-frisdranken zit ook zuur. Alleen minder suiker, maar het is nog steeds niet goed voor het gebit.
- Het is het meest verstandig om water of thee zonder suiker te drinken.
- Slik zure dingen zo snel mogelijk door. Dus spoel het drankje niet door de mond.
- Zo min mogelijk zure snoepjes!
- Zuig niet op snoepjes. Hoe langer de zuren in de mond blijven, hoe groter de kans op tanderosie.
- Niet meer dan 7 eet- en drinkmomenten per dag. Dat zijn 3 maaltijden en 4 tussendoortjes.
- Poets minimaal 2 keer per dag de tanden, poets ze met een zachte borstel en flos of stoker minimaal 1 keer per dag tussen de tanden.
- Eet of drink niet vlak voor het tandenpoetsen. Eten en drinken maakt het glazuur namelijk zacht. Door direct na het eten en drinken te poetsen, kan het glazuur van de tanden gepoetst worden. Wacht daarom minimaal een half uur. Wacht na het drinken van zure dranken minstens een uur. Kan het niet anders, spoel dan eerst de mond met water en poets dan de tanden.
- Kauw op suikervrije kauwgom na het eten, speeksel vermindert het zuur en maakt alvast een beetje schoon.
- Wat zijn gevoelige tandhalzen?
In een gezonde mond ligt het tandvlees netjes om de tanden en kiezen. Gevoelige tandhalzen ontstaan alléén wanneer het tandvlees is teruggetrokken. Eenmaal teruggetrokken tandvlees komt niet meer terug.
Heeft u pijn bij het eten of drinken van iets warms of kouds? Of juist als u iets zuurs of zoets neemt? Waarschijnlijk zijn blootliggende tandhalzen het probleem. Als het tandvlees zich terugtrekt, komt de hals en de wortel van de tand of kies bloot te liggen. Op de hals en wortel van de tand of kies zit geen glazuur. Daardoor is de tand of kies erg gevoelig voor warm, koud, zoet en zuur.
Er komen makkelijk gaatjes in de blootliggende tandhals en wortel. Poets heel goed en verzorg uw gebit met tandenstokers of flossdraad. Eet of drink zo weinig mogelijk zure en zoete dingen.
- Hoe voorkom ik gevoelige tandhalzen?
Een goede mondverzorging kan gevoeligheid van tandhalzen voorkomen. Poets niet te krachtig en zorg dat uw tandvlees niet ontstoken raakt. Hiervoor moet u elke dag alle tandplak van en tussen uw tanden en kiezen weghalen. Poets uw tanden daarom tweemaal per dag met een fluoridetandpasta. Een goede poetsbeurt duurt twee minuten, gebeurt met aandacht, is niet te krachtig en met een zachte tandenborstel. Maak daarna de ruimten tussen uw tanden en kiezen schoon met tandenstokers, tandenragers of flossdraad.
- Helpt poetsen bij gevoelige tanden?
Als u uw tanden en tandhalzen poetst met tandpasta, brengt u een beschermend laagje aan. De doorgang in het tandbeen naar de zenuwholte kan daardoor blokkeren. Dan kan de gevoeligheid tijdelijk iets afnemen.
Sommige tandpasta’s zijn speciaal ontwikkeld om gevoelige tandhalzen te bestrijden. Dit helpt bij veel mensen.
Als u zuur eet of drinkt, heeft dat invloed. Doe dat dus liever niet te veel. Ook kan de tandpasta teveel schuren. Dan helpt het dus niet. Alle tandpasta’s hebben een andere werking. Probeer daarom verschillende tandpasta’s tegen gevoelige tandhalzen uit.
- Waar moet ik op letten, nu ik ouder word?
Ontstoken tandvlees
Iedere keer als u iets eet of drinkt, vormt zich een doorzichtig, zacht en kleverig laagje op uw tandvlees, tanden en kiezen: (tand)plak. Verwijder de tandplak die langs de rand van het tandvlees en tussen de tanden en kiezen zit. Anders veroorzaken de bacteriën in de plak ontstoken tandvlees. Niet verwijderde plak kan hard worden en verkalken tot tandsteen. Aan tandsteen hecht zich weer gemakkelijk nieuwe plak. De tandvleesontsteking kan daardoor verergeren.
Ontstoken tandvlees herkent u aan rood, gezwollen en bloedend tandvlees.
Gaatjes
Op latere leeftijd kunnen aan de tandwortel gaatjes ontstaan. Het tandvlees trekt zich terug, waardoor de tandwortel gedeeltelijk bloot komt te liggen. Op deze plaats ontbreekt het beschermende glazuurlaagje. Tanden en kiezen zijn hier extra kwetsbaar voor gaatjes. Door het terugtrekkende tandvlees wordt de ruimte tussen tanden en kiezen bovendien groter. Juist daar gaat tandplak makkelijk zitten. Dit zorgt voor gaatjes, vooral in de blootliggende wortels van de tanden en kiezen.
Droge mond
Een droge mond komt door een tekort aan speeksel (spuug). Speeksel maakt spreken, kauwen en slikken makkelijk. De bevochtiging met speeksel maakt ook de bewegingen van wangen, tong en lippen makkelijk. Speeksel maakt tanden, de kiezen en het mondslijmvlies alvast een beetje schoon. Door onvoldoende speeksel krijgt u eerder tandplak.
Sommige medicijnen zorgen voor minder speeksel. Bijvoorbeeld medicijnen tegen hoge bloeddruk,
slaapmiddelen en medicijnen bij een depressie.
Ook te weinig drinken kan een van de oorzaken van een droge mond zijn. Daarnaast kan een droge mond optreden bij uitdroging door koorts of diarree.- Waarom is een droge mond slecht voor het gebit?
In een gezonde mond helpt speeksel uw tanden en kiezen te beschermen. Als u onvoldoende speeksel heeft, vormt tandplak zich sneller dan normaal. Hierdoor ontstaan sneller gaatjes in uw tanden en kiezen. Zeker als u vaak eten of drinken met (verborgen) suiker neemt. Of zuur eten of drinken.
In een droge mond zitten tandplak en gaatjes vooral langs de randen van het tandvlees. Hierdoor kan het
tandvlees ontsteken. Zo gaan tanden en kiezen los zitten. Zonder extra beschermende maatregelen kunt u uw tanden en kiezen dus sneller kwijtraken.Heeft u een droge mond en wilt u daarom op snoepjes zuigen? Dat is een slechte oplossing! De tanden en kiezen raken er extra door beschadigd. Neem in plaats daarvan suikervrije kauwgom.
- Hoe komt een droge mond?
Een droge mond heeft te weinig speeksel (spuug). De speekselklieren geven bijvoorbeeld onvoldoende speeksel af. Ook als u door de mond ademhaalt, droogt het speeksel op. Het kan komen door:
- Het gebruik van medicijnen: behoorlijk wat medicijnen zorgen ervoor dat de speekselklieren het niet meer zo goed doen. Dit zijn vooral medicijnen die gebruikt worden bij de behandeling van hoge bloeddruk, hartritmestoornissen, of depressie, slaapmiddelen en plasmiddelen.
- Ziekten: een droge mond kan komen door uitdroging door koorts of diarree. Ook met suikerziekte kunt u last hebben van dorst en een droge mond. Deze klachten verdwijnen vanzelf. Blijvende monddroogheid komt voor bij mensen met aids of het syndroom van Sjögren (chronische ontsteking van de traan- en speekselklieren). Bij hen kunnen de klachten over monddroogheid wisselen, maar geheel verdwijnen doen ze nooit. Bij het syndroom van Sjögren wordt droge mond steeds erger.
- Bestraling: als een kwaadaardig gezwel (kanker) in het hoofd of de hals wordt bestraald, kunnen de speekselklieren door de straling onherstelbaar worden beschadigd. Hierdoor houdt u een droge mond.
- Waarom is een droge mond slecht bij een kunstgebit?
Vaak blijft een kunstgebit in een droge mond niet goed op zijn plaats zitten. Soms ontstaat tussen het kunstgebit en het mondslijmvlies een ingedikte laag speeksel. Het kunstgebit plakt dan als het ware vast aan het gehemelte. Hierdoor gaat het kunstgebit heen en weer bewegen en ontstaan pijnlijke plekken. Een mond met voldoende spuug voorkomt dit. Het is dan een soort tussenlaagje waardoor uw kunstgebit lekker zit, niet te los en ook niet te vast.
- Hoe kom ik van een droge mond af?
Een droge mond is vervelend. En slecht voor de gezondheid van uw gebit. Overleg met uw tandarts welke behandeling voor u het meest geschikt is. Er is een aantal mogelijkheden:
- Uw speekselklieren kunnen tijdelijk niet goed werken of uw speekselafgifte kan minder zijn door het gebruik van medicijnen. In beide gevallen kunt u de speekselproductie proberen te vergroten. Eet bijvoorbeeld dingen waarop u goed moet kauwen. Denk aan stevige bruine boterhammen, wortels of suikervrije kauwgom. De afgifte van speeksel kunt u ook versterken door het eten van licht zuur voedsel, zoals fruit of komkommer. Dit werkt vaak niet of onvoldoende bij mensen met het syndroom van Sjögren of die in het hoofd of de hals zijn bestraald.
- Komt uw droge mond door het gebruik van een medicijn? Dan kan uw huisarts of specialist de soort medicijnen, de dosering of het tijdstip van toediening misschien aanpassen.
- Als uw speekselklieren niet meer werken, kunt u speekselvervangers gebruiken. Dit zijn speciale vloeistoffen. Een bevochtigingsgel brengt u op de slijmvliezen aan. Of met een verstuiver kunt u de mondholte met vloeistof bevochtigen. Een gel wordt vooral ’s nachts prettig gevonden, een spray is vooral overdag fijn. Een mondgel is bij de drogist of apotheek te koop. Een speekselvervanger kan de tandarts voorschrijven en is bij de apotheek verkrijgbaar. Overleg in ieder geval altijd met uw tandarts. Begin niet zelf aan een middel, ook al is dit bij de drogist of apotheek verkrijgbaar. Sommige middelen zijn namelijk zuur en dus slecht voor uw eigen kiezen of tanden.
- Hoe gaat sealen?
Sealen is een laklaagje over kiezen en tanden. Het sluit de groeven af, zodat er minder kans is op tandbederf. Sealen gebeurt in een aantal stappen:
- Reinigen: eerst maakt de tandarts of de mondhygiënist de kies goed schoon met een ronddraaiend borsteltje of een instrument.
- Droog houden: om te sealen moeten de tanden en kiezen droog zijn. Anders plakt het niet goed. Daarom houdt de tandarts of mondhygiënist de kies met wattenrolletjes en een speekselzuiger droog. Soms spant de tandarts of mondhygiënist een heel dun rubber lapje om de hele kies of om meerdere kiezen. Dit wordt ook wel een rubberdam genoemd. Een klemmetje houdt het lapje op zijn plaats. Het klemmetje drukt soms iets op het tandvlees, maar dat went meestal snel. Daarna spuit hij de kies met een luchtspuit droog.
- Etsen: om het laagje goed te laten hechten, ruwt de tandarts of mondhygiënist de groefjes en putjes in het glazuur op met een zure vloeistof of gel. Dat heet etsen.
- Spoelen: de zure vloeistof of gel wordt weggespoeld met water. Dat gebeurt met een lucht-/waterspuit. Het water wordt opgezogen met een speekselzuiger (een soort klein stofzuigertje, maar dan voor spuug).
- Sealen: nu kan de tandarts of mondhygiënist het laagje seal op de kies aanbrengen.
- Uitharden: nu moet het materiaal uitharden. Dat kan vanzelf gaan of met een lamp die blauw licht geeft. Als de tandarts of mondhygiënist een lamp gebruikt, beschermt hij soms de ogen met een oranje schermpje.
- Test: Tenslotte controleert de tandarts of mondhygiënist of het laagje goed vast zit.
- Wanneer begint een kind met poetsen?
Poets de tanden één keer per dag met fluoride-peutertandpasta als de eerste tandjes zijn doorgebroken. Poets de tanden van kinderen van twee tot en met vier jaar twee keer per dag met deze tandpasta.
Ga vanaf het vijfde jaar gewone fluoridetandpasta voor volwassenen gebruiken.
Poets bij kinderen tot tien jaar ten minste eenmaal per dag na. Oudere kinderen kunnen meestal zelfstandig poetsen.
- Waarom is zoet én zuur slecht voor het gebit?
Alle kinderen zijn er gek op: snoep en limonade. Alle ouders weten wel dat je van snoepen gaatjes krijgt. Er zit namelijk veel suiker in.
Maar weet u dat in veel zoete dingen ook zuur is verwerkt? Je proeft ze niet, want de zoete smaak overheerst. Die zuren in voeding en dranken veroorzaken wel een ander probleem voor het kindergebit. De zuren werken in op het tandglazuur. Het tandglazuur van de nieuwe blijvende tanden van uw kind is nog niet volledig uitgehard. Daarom is het kindergebit extra kwetsbaar voor zuren.
Ook in fruit zit suiker en zuur. Fruit is gezond, maar voor de tanden kunt u het maar beter allemaal tegelijk geven.
- Mijn kind heeft een zwak gebit, wat nu?
Voor een gezond gebit is het belangrijk om heel precies de tanden te poetsen. En om weinig suiker te eten en drinken. Als vader of moeder helpt u uw kind bij het poetsen. Ook bij grote kinderen nog heel belangrijk!
U krijgt advies van de tandarts over het poetsen en over het gebruik van suiker.
- Wordt het gebit van mijn kind geseald?
Een seal is een beschermingslaagje. Blijvende kiezen die net zijn doorgekomen hebben soms diepe groeven en putjes. Het glazuur moet dan nog uitharden. Hierdoor zijn ze moeilijker schoon te maken. Dan kunnen er gemakkelijk gaatjes in komen. De kiezen worden geseald als de tandarts denkt dat er gaatjes in de groefjes van de tanden en kiezen komen. Het sealen sluit deze groeven en putjes dan af, beschermt tegen bacteriën en helpt gaatjes voorkomen.
- Welke elektrische borstel kies ik?
Er zijn heel veel verschillende soorten elektrische tandenborstels te koop.
Kies eerst voor een borstelkop. Wilt u poetsen met een kleine ronde borstelkop? Of wilt u liever de vertrouwde langwerpige vorm? Wilt u een ronddraaiende (roterende) borstel of liever een trillende (sonische)?
Kies in ieder geval een borstel met een accu. Deze hebben een groter aantal poetsbewegingen. Bijna alle elektrische tandenborstels hebben een zoemer of een ander geluidsignaal. Dat is handig, want dan krijgt u na twee minuten poetsen een signaal dat u lang genoeg heeft gepoetst. Sommige borstels geven na dertig seconden een signaal, zodat u weet dat u naar de andere kant van uw gebit moet.
Kies een borstel die u prettig vindt in het gebruik. U poetst er beter mee. De beste tandenborstel is die borstel die u graag twee keer per dag gebruikt!
- Waarmee moet ik poetsen?
U kunt met een gewone borstel poetsen of met een elektrische. Gebruik een borstel met zachte haren. Vervang de borstel als de haren uit elkaar gaan staan en buiten de borstelkop uitsteken. Dat is, als u goed poetst, ongeveer na drie maanden. Een nieuwe borstel haalt meer tandplak weg dan een versleten borstel.
Poets uw tanden tweemaal per dag met fluoridetandpasta.
En of u nu elektrisch poetst of gewoon: maak een keer per dag ook de ruimten tussen uw tanden en kiezen schoon met tandenstokers, flossdraad of jagers. Vraag daarvoor advies aan uw tandarts.
- Mag ik twee keer per dag elektrisch poetsen?
Ja, u kunt uw tanden alle keren elektrisch poetsen. Wilt u daarnaast toch graag met de hand poetsen? Poets dan bijvoorbeeld eenmaal per dag elektrisch en eenmaal met een gewone tandenborstel.
- Maakt de elektrische borstel ook tussen de tanden schoon?
Als u de elektrische borstel goed gebruikt, komt deze gedeeltelijk tussen uw tanden en kiezen. Maar u moet toch zelf nog een keer per dag aan de slag met tandenstokers, flosdraad of ragers. Vraag advies aan uw tandarts.
- Kan een elektrische borstel iets kapot maken?
Als u de elektrische tandenborstel goed gebruikt, kan de elektrische tandenborstel uw tandvlees of tandglazuur niet beschadigen. Wel als u verkeerd poetst, te hard poetst of schurende tandpasta gebruikt. Maar dat kan een gewone tandenborstel ook, ook als die heel zacht is.
Neemt u uw elektrische borstel mee naar de tandarts? Dan legt de tandarts of de assistent uit hoe u de borstel goed gebruikt.
- Wel of geen mondspoelmiddel?
Door spoelmiddelen krijgt u een frisse smaak in uw mond. Maar een frisse smaak wil nog niet zeggen dat u een frisse adem heeft. De verfrissing van uw mond verbergt een slechte adem maar deels, en heel kort.
Spoelen wil ook niet zeggen dat het gebit nu schoon is. Het poetsen mag niet overgeslagen worden. Het mondspoelmiddel is altijd een aanvulling op de twee dagelijkse poetsbeurten. Gaatjes worden voorkomen door tweemaal per dag uw tanden te poetsen met een fluoridetandpasta. Met de tandenborstel verwijdert u de tandplak van uw tanden en kiezen. Met de tandpasta brengt u fluoride op uw tanden aan. Fluoride maakt het tandglazuur harder er minder gevoelig voor het krijgen van gaatjes. Als u toch gaatjes krijgt, kan het slim zijn na het poetsen als extra met een fluoridemondspoelmiddel te spoelen. Ook met een beugel kan mondspoelmiddel gewenst zijn. Of na het behandelen van een ontsteking. U krijgt dan advies van uw tandarts.
Moet je na het eten spoelen met water? Dat kan. Door na het eten te spoelen met water, spoelt u de etensresten in uw mond weg. Natuurlijk brengt u door het spoelen met water geen stoffen aan om uw gebit te beschermen. U moet dus zeker poetsen, maar wacht na het eten een uur.
Voor een goed gebruik van de spoelmiddelen moet u de bijsluiter lezen. Of het advies van uw tandarts of mondhygiënist opvolgen.
Volwassenen kunnen een mondspoelmiddel met alcohol gebruiken, als ze dat willen.
- Wat is het gevolg van ontstoken tandvlees?
Gezond tandvlees is roze, ligt strak tegen de tanden en kiezen en bloedt niet als u uw tanden
poetst. Rood, gezwollen of bloedend tandvlees? Dat is meestal ontstoken tandvlees.Ontstoken tandvlees komt door tandplak. Als u plak niet goed verwijdert, zorgen de bacteriën in de plak ervoor dat uw tandvlees ontstoken raakt. Ontstoken tandvlees kan leiden tot teruggetrokken tandvlees. Niet verwijderde plak verkalkt tot tandsteen. Aan tandsteen hecht zich makkelijk weer nieuwe plak. Zo wordt het dus steeds erger.
Tussen de tand en het tandvlees zit een kleine ruimte (pocket). Ontstoken tandvlees komt los te staan van de tanden en kiezen. Die ruimte wordt dus dieper. De ontsteking in de tandvleesrand kan zich uitbreiden in de richting van het kaakbot. Daardoor laat het tandvlees nóg verder los. Door de ontsteking gaan de vezels stuk en wordt het kaakbot afgebroken. Gevolg? Nog diepere pockets. Hierin verkalkt de tandplak gedeeltelijk tot tandsteen. Deze erger wordende ontsteking met afbraak van vezels en kaakbot heet parodontitis.
Door het ontstoken tandvlees zijn de tanden en kiezen los komen te staan en is het tandvlees teruggetrokken. De wortel ligt gedeeltelijk bloot. Parodontitis kan behandeld worden, waardoor het tandvlees weer gezond wordt. Eenmaal teruggetrokken tandvlees komt helaas niet meer terug.
Verzorg uw gebit dus goed en kom twee keer per jaar op controle. Dan blijft een klein probleem klein.
- Hoe voorkom ik tandplak?
Als u uw gebit goed onderhoudt, is er weinig aan de hand. Dus 2 keer per dag tanden poetsen met een zachte borstel en tandpasta met fluoride. Een van die keren maakt u de ruimten tussen de tanden en kiezen schoon met een rager, stoker of flossdraad.
Het helpt ook om minder suikers en koolhydraten te eten, want deze versnellen de aanmaak van tandplak versnellen. Dit geld ook voor suikers die van nature aanwezig zijn in fruit of melk.
Het is belangrijk om ieder half jaar naar de tandarts te gaan. De tandarts kan dan eventuele aanwezige tandplak en tandsteen verwijderen. Of je wordt doorgestuurd naar de mondhygiënist, die je helpt bij het schoonhouden van je gebit en mond.
- Hoe merk ik dat glazuur verdwijnt?
Het slijten van tandglazuur heet: tanderosie. Het gaat langzaam. U merkt het vaak pas laat. U kunt het merken aan:
- De voortanden worden korter, dunner en doorschijnender of krijgen rafelige randen.
- De tanden worden (plaatselijk) steeds geler of de tanden krijgen donkere plekken. Het glazuur worden namelijk dunner en het onderliggende gele tandbeen schijnt dan steeds meer door.
- Tanden kunnen gevoelig worden voor zoet en koud eten en drinken.
- In de knobbels van de kiezen kunnen putjes ontstaan. Later kunnen de knobbels van de kiezen zelfs helemaal verdwijnen. Dan kauwt u dus op het tandbeen.
- Tanden en kiezen kunnen kleiner worden.
- Vullingen steken boven de tanden uit.
- Waaraan herken ik een ontsteking van het tandvlees?
Een tandvleesontsteking verloopt in het begin meestal ongemerkt. Je kunt last hebben van:
• Roder tandvlees, en dan vooral langs de randen. Gezond tandvlees is licht roze.
• Het tandvlees is wat gezwollen en glanst meer dan normaal.
• Het tandvlees kan bloeden. Dit kan ontstaan wanneer u een appel eet of uw tanden poetst.
• Soms heeft u een vieze smaak of een slechte adem. Of allebei.
• Soms is het tandvlees gevoelig bij het aanraken.Rookt u? Dan kan het tandvlees ontstoken zijn, zonder dat het duidelijk merkbaar is. Door het roken vermindert namelijk de doorbloeding van het tandvlees. Dit is extra vervelend omdat juist mensen die roken sneller een diepere ontsteking (parodontitis) krijgen.
- Waarom doen tandhalzen pijn?
Tanden en kiezen bestaan uit een kroon en één of meer wortels. De kroon is het deel dat u ziet en heeft een sterke laag glazuur. De wortels ziet u niet en hebben géén glazuur. Als het tandvlees zich terugtrekt, ligt een stukje van de tand zonder glazuur bloot. Dit is tandbeen. In tandbeen zitten kanaaltjes die verbonden zijn met de zenuwholte binnenin de tand of kies. Als het tandvlees de kanaaltjes afsluit, merkt u daar niets van. Is het tandvlees weg, dan komt door warme, koude, zoete of zure prikkels het vocht in die kanaaltjes in beweging. Die beweging irriteert de zenuwen en zorgt voor een scherpe pijn.
- Wat doen bij gevoelige tandhalzen?
U moet waarschijnlijk anders poetsen, uw gebit beter verzorgen of andere dingen eten en drinken.
Blote tandhalzen en wortels zijn niet beschermd met glazuur. Verzorging is dus extra belangrijk. Dat voorkomt gaatje in de wortels en maakt de tanden minder gevoelig. Blijf dus poetsen, ook als het pijn doet. De tandpasta brengt een beschermend laagje op de tanden aan. Hierdoor kunnen prikkels minder makkelijk de zenuwen in de tand of kies bereiken. Gevolg? Minder pijn! Maar zure vloeistoffen spoelen dit laagje gemakkelijk weg. Dan komt de pijn dus weer terug. Soms kan spoelen met een fluoride spoelmiddel ook helpen. Overleg dit met uw tandarts of mondhygiënist.De tandarts kan een lak aanbrengen met extra fluoride. Deze behandeling werkt tijdelijk.
Bij ernstige klachten kan de tandarts de blootliggende halzen voorzien van een vulmiddel, bijvoorbeeld
composiet. Het aanbrengen hiervan moet zeer nauwkeurig gebeuren. De behandeling is niet pijnloos en gebeurt daarom vaak met een plaatselijke verdoving.- Waarom is roken slecht voor het gebit?
Roken zorgt voor slechtere doorbloeding van tandvlees en wortels. Ook teer en nicotine zijn slecht voor tanden.
Rokers hebben eerder een tandvleesontsteking. Ook het kaakbot wordt eerder slecht. Beschadigd tandvlees geneest minder goed. Rokers verliezen dus eerder hun tanden en kiezen.
Wilt u stoppen met roken? Vraag advies, bijvoorbeeld aan uw tandarts of huisarts. Met hulp lukt stoppen sneller.
- Hoe voorkom ik een droge mond?
Als u last heeft van een droge mond, drink dan voldoende. Bijvoorbeeld (mineraal)water of thee zonder suiker. U heeft ongeveer twee liter vocht per dag nodig. Vindt u het moeilijk veel te drinken, neem dan steeds kleine beetjes.
Frisdrank en vruchtensap kunt u beter niet te vaak drinken. Deze veroorzaken gaatjes.
U kunt eten nemen waar u goed op moet kauwen. Bijvoorbeeld wortels of suikervrije kauwgom. Verder helpt licht zuur voedsel ook, zoals fruit of komkommer.
Als de droge mond komt door uw medicijn, bespreek dit dan met uw huisarts of specialist. De soort medicijnen, de dosering of het tijdstip van toediening kan misschien aangepast worden.
- Welke klachten geeft een droge mond?
U kunt uw mond regelmatig vochtig willen maken. Soms gaat wegslikken van droog eten (bijvoorbeeld beschuit of brood) moeilijk, als u er niets bij drinkt. Het eten blijft in uw mond plakken. Verder kunnen zowel de lippen als de tong strak en plakkerig aanvoelen. Ook kunt u problemen hebben met spreken. Denk hierbij aan het klakken van de tong en een moeizame uitspraak van sommige woorden of letters.
Heeft u een gebit? Dan zit het soms te los, of juist te vast door te weinig spuug.
- Waarom is speeksel (spuug) belangrijk?
Speeksel (spuug) heeft een smerende werking als u spreekt, kauwt en slikt. Met speeksel kunt u makkelijker bewegen met uw wangen, tong en lippen. Met uw speeksel bevochtigt u uw eten zodat u het goed kunt doorslikken. Ook maakt speeksel het mondslijmvlies vochtig. En het maakt tanden en kiezen en slijmvlies alvast een beetje schoon. Speeksel voorkomt ook ontstekingen en infecties, omdat het bacteriën en schimmels tegengaat.
- Waarom is een droge mond slecht voor mijn gebit?
Speeksel (spuug) beschermt. De slijmvliezen in uw mond raken makkelijk geïrriteerd als de beschermende speeksellaag ontbreekt. Die irritaties ontstaan bijvoorbeeld door het kunstgebit, of door het eten van zuur of gekruid voedsel of het drinken van alcohol. Er kunnen dan pijnlijke plekken ontstaan op uw tong, wang, gehemelte of tandvlees. Ook ontstekingen, vooral schimmelinfecties, kunnen makkelijk ontstaan.
- Waarom suikervrije kauwgom na het eten?
Het kauwen van suikervrije kauwgom na het eten zorgt voor meer spuug. Dat helpt om de zuren weg te krijgen. Dat is goed om plak en gaatjes te voorkomen.
- Hoe lang doe je met sealen?
Sealen is een soort lak die de groeven in de tand of kies afdicht. De seal die diep in de groeven zit, gaat enkele jaren mee. Bij de controle bekijkt de tandarts of de assistent of er nog voldoende aanwezig is. Als er wat materiaal is verdwenen, kan dit worden aangevuld.
- Mag mijn kind elektrisch poetsen?
Ja, als kinderen zelf een tandenborstel kunnen vasthouden, kunnen ze ook elektrisch poetsen. Er zijn speciale elektrische tandenborstels en opzetborstels voor kinderen. Die zijn kleiner en daarom geschikt voor de kindermond.
Poetsen met een elektrische tandenborstel is juist leuk voor kinderen. Het kan helpen om het gebit goed te willen verzorgen. Ook voor u is de elektrische tandenborstel een handig hulpmiddel. Met de elektrische tandenborstel kunt u makkelijk en goed napoetsen.
Begeleid uw kind bij het tandenpoetsen totdat het tien jaar oud is. Met welke borstel uw kind ook poetst.
- Hoe houd ik het glazuur van kindertanden goed?
Het is belangrijk om het glazuur van de tanden en kiezen zo sterk mogelijk te houden. Dan hebben gaatjes en ontstekingen minder kans.
Eten en drinken
• Gebruik zo weinig mogelijk zure en zoete dranken en voedsel. Geef water of thee zonder suiker. Geen thee met smaakjes of melk, want daar zit suiker in.
• Geef geen vruchtensappen en frisdranken of doe er flink wat water bij. Geef geen drinkflesje met sap mee naar bed.
• Zorg voor zeven eet- en drinkmomenten per dag: drie maaltijden en vier keer iets tussendoor.
• Geef uw kind maar een- of tweemaal per dag fruit.
• Leer uw kind zure en zoete dingen zo kort mogelijk in de mond te houden (drank niet rondspoelen in de mond en niet op snoep of andere dingen zuigen).
• Geef uw kind één uur voor het tandenpoetsen geen zure of zoete producten. Het oppervlak van tanden en kiezen wordt er zachter door. Als uw kind direct na het eten of drinken de tanden poetst, is dat slecht voor de glazuurlaag.- Wel of geen behandeling met fluoride voor mijn kind?
Fluoride is een stofje dat helpt tegen tandplak en gaatjes. Het zit in kindertandpasta. Dat staat op de verpakking. De beste is om 2x per dag te poetsen met die tandpasta.
Eigenlijk veel fijner dan een behandeling met fluoride. Maar soms is het toch nodig. Dat hoort u van de tandarts.
Slechte adem
- Heb ik een slechte adem?
Wilt u zelf testen hoe uw adem ruikt? Maak met de achterkant van de tong uw pols nat. Laat het drogen en ruik. Of pak een verbandgaas en trek deze over uw tong. Laat drogen en ruik eraan.
Er is ook een ademtester. Deze speurt vieze geuren op. De tester geeft de geur een cijfer.
- 1 = geen geur
- 2 = bijna niet te merken
- 3 = lichte geur
- 4 = middelmatige geur
- 5 = sterke geur
- 6 = hele sterke geur
De ademtester vindt u op Orabrush.nl en DeMondzorgzaak.nl).
- Hoe komt een slechte adem?
Slechte mondzorg
Een goede adem komt uit een gezonde mond. Daarom moeten de tanden goed gepoetst worden. Anders blijven er bacteriën achter. Deze zitten op de tong en zorgen voor stank.
Een ontsteking in de mond
Een slechte adem kan komen door een ontsteking van het tandvlees of het slijmvlies in de mond.
Als tandplak op en tussen de tanden en kiezen niet goed weggehaald wordt, dan is er meer kans op gaatjes en ontsteking. In de ontsteking zitten bacterieën. Om tandplak weg te halen moet u elke dag goed poetsen, tandenstokers of flossdraad gebruiken en twee keer per jaar op controle bij de tandarts.Een droge mond
Een droge mond kan zorgen voor een slechte adem. Bij een droge mond wordt er te weinig spuug aangemaakt. Of u haalt adem door de mond. Van sommige medicijnen krijgt u ook een droge mond.
Roken
Na het roken van een sigaret kan de geur nog uren in de mond blijven hangen. Er komt teer en nicotine uit de sigaret in de mond. Dat gaat tussen de tanden, het slijmvlies en het tandvlees zitten. En daar komen bacterieën bij.
Ook zorgt roken voor een droge mond en kan de mond kapot gaan. Dan kan de mond zelf niet meer zorgen voor de bacterieën.
Stoppen met roken is altijd gezond. Wilt u stoppen? Vraag advies aan de tandarts of aan de huisarts.
- Hoe maak ik mijn tong schoon?
Vaak wordt een slechte adem veroorzaakt door bacteriën achter op de tong. De bactereën maken zwavel en dat ruikt vies. Deze bacteriën kunt u tweemaal per dag wegschrapen met een tongreiniger. Werkt dat onvoldoende? Dan kunt u na het schrapen een gorgelmiddel of mondspray gebruiken. Bijvoorbeeld Halita en Meridol Halitoses.
- Hoe behandel je een slechte adem?
Een slechte adem is meestal goed te behandelen. We zoeken eerst uit waar het precies door komt. Dan weten we welk medicijn we u moeten geven. Of hoe u moet poetsen. Of wat u beter niet meer kunt eten.
- Vieze smaak of slechte adem?
Heeft u steeds een vieze smaak in de mond? Dan hoeft u niet uit uw mond te ruiken. Een vieze smaak kan ergens anders van komen. Vraag advies aan uw huisarts.
U kunt zelf een test doen of u uit uw mond ruikt. Lik met uw tong over uw pols of over een verbandgaasje. Laat het drogen en ruik dan. In het ziekenhuis kan ook een test worden gedaan.
Tanden bleken
- Verkleurt mijn tand of kies na een wortelkanaalbehandeling?
Een tand of kies verkleurt meestal niet na een wortelkanaalbehandeling. Als er toch enige verkleuring ontstaat, kan uw tandarts die meestal verhelpen. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden. Vraag uw tandarts om advies.
- Hoe werkt bleken?
Bij bleken wordt meestal gebruik gemaakt van waterstofperoxide. De peroxide bleekt de verkleuringen. Daarnaast droogt het bleekmiddel de tanden tijdelijk uit en maakt ze iets zachter. Hierdoor wordt het glazuur tijdelijk minder doorzichtig en zie je het donkere tandbeen minder.
- Hoe wit wordt mijn gebit na bleken?
Het resultaat verschilt voor iedereen. De basiskleur van het tandbeen bepaalt voor een belangrijk deel het resultaat. En die basiskleur is bij iedereen anders. Ook gebleekte tanden verkleuren, net als niet gebleekte tanden, door veroudering. Dit proces gaat sneller als u rookt of voedingsmiddelen met kleurstoffen gebruikt (rode wijn, koffie, curry).
De tandarts of mondhygiënist kan de kleur van uw tanden vastleggen en laten zien hoe dit is veranderd. Als u wil, kan de bleekbehandeling herhaald worden.
- Vergoedt de verzekering het bleken?
Tanden bleken is een behandeling die niet medisch nodig is. Het gaat om het uiterlijk. In de meeste gevallen vergoedt de zorgverzekeraar dit niet. Er zijn echter uitgebreide zorgverzekeringen die
gedeeltelijk laserbehandeling of behandelingen met bleekgel vergoeden. Vraag het aan uw verzekeraar.- Maakt ‘whitening’ tandpasta echt wit?
Nee. Whitening tandpasta’s bleken niet. De hoeveelheid bleekmiddel die in tandpasta is toegestaan is daar te klein voor. In de tandpasta zitten stofjes die kleurstoffen kunnen afbreken en losweken van de tand. Zo kan dat makkelijk weggepoetst worden. Met whitening tandpasta’s kun je dus makkelijker verkleuringen op het oppervlak van tanden en kiezen verwijderen. En schone tanden lijken witter.
Een nieuwe ontwikkeling is het toevoegen van kleurstoffen aan de tandpasta, die de tand tijdelijk wit kleuren.- Kan thuis bleken wel, als de tandarts me begeleidt?
Thuisbleken onder begeleiding van de tandarts of mondhygiënist heeft een goed resultaat. Als u zich houdt aan het advies.
- Waarom worden tanden donkerder?
Als kleurstoffen uit eten, drinken of roken de tand binnendringen, zien de tanden er
donkerder uit. Denk aan koffie, thee, rode wijn, frisdrank, vruchtensap, kruiden, eten of drinken met kleurstof erin. Als er barsten in het glazuur zitten, dringen kleurstoffen nog makkelijker in de tand of kies.Ook kan aanslag en verkleuring van tandsteen de tanden donkerder kleuren. Deze verkleuringen komen ook door dingen als koffie, thee, wijn en roken. Aanslag kan de tandarts of mondhygiënist verwijderen. Bleken is hiervoor niet de oplossing.
Sommige producten voor moederverzorging geven ook verkleuringen. Dode tanden (meestal door een val of klap of een wortelkanaalbehandeling) verkleuren van binnenuit. En heel soms komt een verkleuring door een ziekte of een medicijn.
Vraag advies aan de tandarts. Deze zoekt uit hoe de verkleuring bij u is gekomen en wat daarvoor de beste oplossing is.
- Worden alle tanden en kiezen wit na bleken?
Tijdens een bleekbehandeling kleuren vullingen, facings (een schildje van porselein of composiet), kronen en bruggen niet mee. Een bleekbehandeling voor die tanden of kiezen heeft dus geen zin. Ze kunnen zelfs meer opvallen na het bleken.
Overleg daarom met je tandarts of mondhygiënist vóórdat u uw tanden gaat bleken of laat bleken. Bespreek uw wensen en vraag of het gewenste resultaat haalbaar is.
- Hoe lang duurt bleken?
De lengte van de behandeling hangt af van de methode. Bij de huisbleekmethode duurt het meestal twee tot drie weken voordat u het gewenste resultaat hebt bereikt. De tandkleur wordt na het beëindigen van de bleekbehandeling altijd weer iets donkerder. Na zes weken kunt u pas het echte bleekresultaat zien.
- Is bleken veilig?
U kunt beste uw gebit door ons laten bleken, of onder onze begeleiding. Zeker als er een gel wordt gebruikt is het belangrijk dat er niet te veel peroxide in zit. Anders loopt uw gebit kans op grote en dure schade die veel erger is dan niet zo witte tanden.
- Kan ik zelf mijn tanden bleken?
In sommige winkels en vooral via internet zijn verschillende bleekproducten te koop. Hier zit weinig waterstofperoxide in, omdat meer niet mag van de wet. Dit betekent dat u weinig effect van de behandeling kunt verwachten.
Als u uw tanden wilt bleken, doe dat dan altijd onder begeleiding van de tandarts of mondhygiënist. Dan krijgt u een goed advies over wat voor u de beste oplossing is.
- Kan ik na bleken alles eten?
Niet meteen. Het bleken maakt het glazuur van de tanden en kiezen iets zachter. Dit is tijdelijk. Het glazuur herstelt zich weer. Tijdens de behandeling met de bleeklepel moet u bepaalde etenswaren en dranken laten staan. En niet roken.
Uw tandarts geeft u advies over wat u wel en niet kunt eten en drinken. En wanneer u wel weer alles kunt eten en drinken.
Vullingen
- Witte of grijze vulling
Witte vullingen zijn tandkleurig. Ze verschillen bijna niet van uw eigen kleur tanden. Er worden gaatjes mee gevuld, maar er kan ook een afgebroken hoekje mee worden gemaakt. Of de ruimte tussen twee tanden wordt er kleiner mee gemaakt.
Het witte vulmateriaal heet composiet. Het wordt geplakt aan de tand of kies. Er hoeven geen gezonde delen van de tand of kies te worden weggeslepen. De plaktechniek zorgt ervoor dat de tand of kies sterker wordt.
De grijze vullingen zijn gemaakt van amalgaam. Ze zijn heel sterk. Een groot gat in een kies kan ermee worden gevuld. Er moet wel iets van de tand of kies worden weggeslepen om het vulmateriaal vast te maken.
Witte vullingen zijn duurder dan grijze. Het kost meer tijd om ze te maken.
- Hoe lang doe ik met een witte vulling?
Een witte vulling kan jarenlang meegaan. Omdat grote witte vullingen in de kiezen nog niet zo lang worden gebruikt, weten we niet of u er net zo lang mee kunt doen als met een grijze.
Witte vullingen kunnen verkleuren. Die verkleuring komt vooral voor bij mensen die veel roken of veel
koffie en thee drinken. Zo’n oppervlakkige verkleuring kan worden weggehaald door de
vulling te polijsten. Soms kan over een oude witte vulling een nieuw wit laagje worden
gemaakt. Het is ook altijd mogelijk om een witte vulling te vervangen.- Doet een wortelkanaalbehandeling pijn?
De wortelkanaalbehandeling is in de meeste gevallen zonder pijn. U krijgt verdoving. Heeft u toch pijn, zegt u dat dan. U krijgt dan extra verdoving.
Als er een grote ontsteking is, dan kan het moeilijk te verdoven zijn. Meestal wacht de tandarts dan een paar dagen met het afmaken van de behandeling. Dan is er beter te verdoven.- Hoe lang duurt een wortelkanaalbehandeling?
Hoeveel tijd er nodig is voor een behandeling verschilt per tand of kies. Een behandeling aan een voortand met één kanaal duurt minder lang dan bij een kies met vier kanalen. De behandeltijd kan een half uur zijn tot twee uur. Uw behandelaar vertelt u dit van tevoren. Als het nodig is, wordt de behandeling verdeeld over twee afspraken.
- Wat is een facing?
Een facing is een laagje over de tand heen, om de tand er mooier uit te laten zien. Zo kan de vorm of de kleur van een tand worden veranderd. Met een facing kan de tandarts spleetjes tussen tanden
opvullen, afgebroken hoekjes repareren, gele of bruine tanden weer wit maken en scheve
tanden recht laten lijken.- Hoe wordt een facing gemaakt?
Eerst wordt de tand wat ruwer gemaakt. Er wordt een dun laagje vulmiddel (composiet) in de goede kleur op de tand aangebracht. Op de ruwe tand blijft het composiet goed zitten. Daarna wordt het laagje gepolijst.
- Mijn kind krijgt een vulling, wat nu?
Bereid uw kind goed voor als de tandarts een gaatje moet vullen. Leg op een rustig moment uit dat één of meer tanden of kiezen ziek zijn. Vertel dat de tandarts de zieke tand of kies beter maakt. Laat de tandarts daarna zelf aan uw kind vertellen wat er gaat gebeuren.
Heeft uw kind vragen over de behandeling? Spreek dan af om die samen aan de tandarts
te stellen.- Hoe wordt een witte vulling gemaakt?
Eerst wordt gekeken welke kleur vulmateriaal het beste bij de tand of kies past. Er zijn
heel veel kleuren.De oude vulling wordt er uitgehaald. Als de kies voor de eerste keer wordt gevuld, dan wordt het zieke
deel van de kies weggeslepen. Als de vulling wordt gemaakt om een tand mooier te maken, hoeft er niet veel van de tand te worden weggeslepen.Om de vulling aan de tand of kies te laten plakken, moet het tandoppervlak droog zijn. Hiervoor wordt een rubber lapje (de rubberdam) gebruikt. Deze rubberdam wordt over de te behandelen tand of kies getrokken. Ook kan het oppervlak droog gemaakt worden met een afzuiger en wattenrollen.
Is de tand droog? Dan wordt de tand met een zuur voorbehandeld en krijgt daarna een plaklaag. Door speciaal licht wordt dit hard.
Het vulmateriaal wordt nu in een paar lagen op de tand gemaakt. Ook dit wordt weer hard door speciaal licht te gebruiken.
Daarna wordt de vulling bijgewerkt met polijst.
- Wat is een wortelkanaalbehandeling?
In de tanden en kiezen zit levend weefsel, waaronder zenuwen en bloedvaten. De wortels van tanden en kiezen zijn hol. Daarin zit een ruimte: het wortelkanaal. Door het zenuwweefsel in de tand of kies kan warmte en kou gevoeld worden, maar ook pijn. Pijn heeft u vaak als het zenuwweefsel geïrriteerd is door tandbederf, of door een ontsteking.
In het begin is de pijn vaak nog wel te doen. U heeft dan pijn door iets warms, kouds of zoets te eten. Duurt het langer, dan wordt de pijn heftig.
Een zenuw kan ook geïrriteerd raken door blootliggend tandbeen bij gevoelige tandhalzen, tandenknarsen en trauma (klap). Ook nadat een tandarts geboord heeft kan soms een zenuw ontstoken raken.
Bij een lichte ontsteking van de zenuw kan deze zich soms herstellen en hoeft er geen wortelkanaalbehandeling gedaan te worden. Soms kan de zenuw ook ontstoken zijn geraakt of zelfs afsterven zonder tand/kiespijn veroorzaakt te hebben, maar moet wel een wortelkanaalbehandeling worden gedaan.
Met röntgenfoto’s speurt de tandarts de ontsteking van de wortelpunt op. Tijdens een wortelkanaalbehandeling maakt de tandarts de wortelkanalen met vijltjes schoon. Hierdoor kunnen ze gespoeld worden met een ontsmettende chlooroplossing. Daardoor worden de bacteriën en eventuele weefselresten gedood en verwijderd.
Daarna worden de wortelkanalen tot bijna bij de wortelpunt gereinigd en gevuld. Dat wordt gedaan
met rubberstiftjes en cement. Daarna wordt er een witte vulling overheen gemaakt. Zo zijn de
wortelkanalen van de tand/kies goed afgesloten. En kunnen bacteriën niet
opnieuw binnendringen.Een wortelkanaalbehandeling duurt een half uur tot zelfs twee uur. Na ongeveer zes maanden is te zien of de behandeling geslaagd is. Daarvoor wordt een nieuwe röntgenfoto gemaakt.
- Hoe voorkom ik een wortelkanaalbehandeling?
Kom elk half jaar op controle. Tijdens deze controle kunnen we gaatjes in een vroeg stadium ontdekken en behandelen. Hiermee wordt de kans op een wortelkanaalbehandeling verkleind.
Voorkomen is nog altijd beter dan genezen. Daarom is ons advies: regelmatige controle, twee keer per dag goed poetsen, een keer per dag de tussenruimtes schoonmaken!
- Verkleurt mijn tand of kies na een wortelkanaalbehandeling?
Een tand of kies verkleurt meestal niet na een wortelkanaalbehandeling. Als er toch enige verkleuring ontstaat, kan uw tandarts die meestal verhelpen. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden. Vraag uw tandarts om advies.
- Van welk materiaal is een facing?
In onze kliniek worden uitsluitend composiet facings aangebracht. Er bestaan ook facings van porselein. De voordelen van composiet zijn:
- weefselsparend (de tanden worden alleen iets opgeruwd, terwijl bij porseleinen facings meer tandweefsel verloren gaat)
- wordt vaak vergoed door zorgverzekeraar
- is een stuk goedkoper dan porseleinen facings
- in één zitting heeft u een stralende lach
- Kan ik met een facing alles eten?
Ja. U kunt alles eten. Maar u kunt beter niet bijten op harde dingen als zuurtjes.
Ook op bijvoorbeeld nagels of een pen bijten of met de tanden iets afscheuren,
bijvoorbeeld plakband, kunt u beter niet doen.
Staat uw vraag er niet tussen?
Stel dan uw vraag via het contactformulier.
"*" geeft vereiste velden aan